در نجوم شرقی،صورت های فلکی قمری یا ناکشاتراها،محبثی بسیار پیچیده و البته حائز اهمیت هستند.این موضوع به ماه(چاندرا)،و 27 همسر وی اشاره دارد که هر کدام در زمان های خاصی،میزبان حضور همسرشان بودند.نام دیگر ناکشاترا ها،منازل قمری میباشد.
در نجوم ودیک،ناکشاتراها،به سه دسته ی خدایان،شیاطین یا دیوها و انسان ها،تقسیم شده اند.هر کدام از این ناکشاترا،ویژگی ها و خصوصیات منحصر به فردی دارند،که بصورت جداگانه به همراه 12 نشان دایره البروج که منتسب به خورشید و منازل شمسی میباشند،باعث خلق تمایزات در عالم مادی میشوند.
دلیل منحصر به فرد بودن دنیای روان و رفتارهایی که هر انسانی از خود بروز میدهد و تمایلات و گرایشاتی که دارد همین است.
ناکشاتراها علاوه بر اینکه به عنوان صورت فلکی شناخته می شوند، عمارت قمری نیز نامیده می شوند.وجود آنها برای اولین بار در متون مقدس ودایی باستان ذکر شده است، اما در اساطیر هندو نیز از آنها یاد شده است.تقریبا در تمامی تمدن های پیشرفته ی جهان باستان،آسترولوژی نقش مهمی را ایفا کرده و اعتبار بسیار زیادی داشت.در تمدن چین باستان،از قرن چهاردهم قبل از میلاد،نام ناکشاترا ها،Hsiu بود،که اسمان را به چهار قسمت یا ربع تقسیم میکرد.حتی در بین النهرین نیز سیستم ناکشاترا ها برای منجمان،امری شناخته شده بود.تا انجا که هند مربوط میشود،وجود این دانش به دوره ی پیش از ودایی بازمیگردد،که طبق برخی از اسناد،قدمت این دانش حداقل به 25 هزارسال پیش میرسد!
تاریخ ثبت شده ی این مطالب را میتوان در "آتاروا ودا"پیدا کرد که فهرستی کامل از ناکشاتراها ارائه میدهد.اما چیزی که مهم تر است،نه تاریخ این مطالب،بلکه ارتباط ان با خدایان کیهانی ای است که نقش متمایز خود را در فرایند کیهان زایی از طریق کار با این ناکشاتراها ایفا کرده اند.این جنبه از موضوع منازل قمری،تا حد امکان پنهان و در پرده ی اسرار قرار گرفته است.دلیل اصلی پنهان بودن این ارتباط،احتمالا به خاطر این موضوع است که فهمیدن این دانش،میتواند قدرت زیادی برای تجلی خواسته ها به ارمغان بیاورد که مستعد سواستفاده ی افراد خودخواه میباشد.
کشف خصوصیات ناکشاتراها با کمک اساطیر هندی،متافیزیک،دین و اصول های اخلاقی،باعث اشکار شدن ارتباط بسیار نزدیک میان انسان ها و نیروهای کیهانی خواهد شد و راهنمایی های مختلف برای فعالیت های روزانه و سایر فعالیت های دنیوی که بر اساس "کارما کاندا"هندوها به فردی که نزد منجم امده است ارائه میشود،بر اساس این رابطه نزدیک میان نیروهای خلاقانه و انسان ها است که ارائه میشود.نجوم شرقی،به ویژه موضوع ناکشاترا ها یا منازل قمری،به قدری با سیستم تفکری و فلسفه ی هندیان مرتبط است که درک صحیح آن،مستلزم داشتن درک "عمیق و باطنی"از اساطیر مختلف هندو ها میباشد.
نجوم،دین و اساطیر هند،آنقدر با یکدیگر در هم آمیخته اند که نمیتوان آن ها را از یکدیگر جدا کرد.کل نام گذاری نجوم ودیک،بصورت نمادین است و این نجوم،اهمیت زیادی به وجود شیاطین یا دیوها،فرشتگان میزبان،و سیارات و ... داده است.این لشکریان اسمانی همواره در حال انجام دادن وظایف الهی خود هستند و سرنوشت نهفته انسان ها،جامعه،ملت ها،زمین،منظومه شمسی و حتی کیهان را شکل میدهد.این فرایند تولد ایده های کیهانی توسط خداوند،و سپس انتقال ان به فرمان روایان حاکم بر سیارات(همان هفت فرشته ی مقرب که هر کدام به یک سیاره نسبت داده شده اند)،و بعد از ان به سیارات منظومه شمسی و در اخر افراد روی زمین،در واقع فرایندی بسیار پیچیده و مبهم بوده که تنها با زبان تمثیل ها و اسطوره ها میتوان بطور روشن و موثر توضیح داده شوند.
کلمه ی ناکشاترا،یک کلمه ی سانسکریت است که به طرق مختلف معنی شده است.مادام بلاواستکی،کلمه ی "ناکشا" را که به معنی نزدیک شدن و ظهور کردن است و "ترا" که به معنی نگاهبانی است را در نظر گرفته و گفته به این معناست که این منازل قمری،محل سکونت خدایانی هستند که به نگاهبانی و هدایت تحولات کیهان،منظومه شمسی،دنیای روزمره و زمین و افراد میپردازند.انرژی بر جریان افتاده توسط این چرخه ها،در طول دوره تکامل کیهان از اولین تجلی ان تا انحلال اش،تاثیر میگذارند.ماه از اهمیت بسیاری برای زمین برخورد دار است و رابطه ی بین ماه و ناکشاتراها،همواره پیامدهای زیادی داشته و خواهد داشت.
ماه تقریبا،هر دو الی سه روز،نشان عوض میکند و در طول یک ماه،به تمامی 27 منازل قمری یا ناکشاتراهای خود،سر میزند.هر ناکشاترا تقریبا 13 درجه از 360 درجه دایره البروج را در بر میگیرد.ناکشاترا ها،با خود انرژی حیات را در جای جای دنیای مادی یا همان مایا،به گردش دراورده و باعث نگه داری ثبات عالم مادی میگردد.
این انرژی حیات،پس از به جریان افتادن،تغییر شکل و ماهیت داده و دلیل وجود تفاوت ها و تمایزات زیاد طبیعت در همین نکته پنهان شده است.هر 27 ناکشاترا جریان انرژی پرانا یا حیات را به ماهیت مورد نظر خود در میاورند.
برای درک انرژی ناکشاترا ها مهم است که به این اصل توجه کنید:
12 نشان زودیاک یا دایره البروج، مربوط به خورشید هستند،اما ناکشاتراها مربوط به ماه هستند. خورشید نمایانگر انرژی مردانه و بیرونی است، در حالی که ماه نشان دهنده انرژی زنانه و درونی است.بنابراین، تأثیرات اعمال شده توسط ناکشاتراها بیشتر در بخش روانی و عاطفی هر فرد خود را نشان میدهد.ماه همواره در حال تغییر ماهیت میباشد و دلیل اینکه احساسات ادمی نیز متغییر و غیرقابل پیشبینی میباشد،به این علت است.در نجوم ودیک،خورشید و ماه با یکدگیر انسان را به دو سمت هدایت میکنند:یا گیر افتادن در چرخه های انرژی نشان ها و منازل قمری،یا رها شدن از تاثیرات موارد ذکر شده و رهایی وخروج از چرخه ی تناسخ های مکرر که البته هدف اصلی آسترولوژی کارمیکی نیز همین است.آگاه کردن فرد به تمام نیروهایی که در پشت پرده در حال هدایت جهان هستی هستند و انسان تا زمانی که آگاه به قدرت این ماموران(سیارات)و میدان تاثیراتشان نگردد،نمیتواند خود را از دام نااگاهی و انکار برهاند.
ناکشاتراها به گونه ای ارائه و دسته بندی شده اند که گویی به مانند انسان هایی هستند که در یک جامعه ی سنتی هندو،با طبقه بندی های مختلف اجتماعی و حوزه ی عملکردی خود،زندگی میکنند،اما این ویژگی ها باید به عنوان سرنخی برای برای درک ماهیت باطنی آن ها درنظر گرفته شود.
تاکید اصلی این روش بر نشان دادن سه ویژگی اساسی،یعنی راجاس(فعالیت)،تاماس(سکون-غیرفعال) و ساتوا(هماهنگی و روشن بینی) میباشد که تمام فعالیت های چرخه ای جهان را تنظیم میکند.این فعالیت ها روی پس زمینه ی کلی که تاریکی فراگیر،که زاده ی جهل یا همان آویدیا است،به تصویر کشیده میشود.
این پس زمینه،مایا یا توهم خلاق نامیده میشود که توسط خدای نامتناهی خلق شده است.مایا از سه "گونا"یا صفات تشکیل شده است که قبل از معلول ها و به عنوان "علت نخستین"قرار میگیرد.اویدیا،عقل و برهانی روشنی است که توهم های مختلفی را با صورت های مختلف در دنیای مادی می افریند.این آویدیا است که تمام جهان هستی را پدید می اورد.این علت جهانی-یا همان مایا-است که خود را به شکل سه ویژگی اصلی یعنی راجاس،تاماس و ساتوا دراورده و 27 ناکشاترا به نوبه ی خود،در یکی از این سه ویژگی اصلی،جای میگیرند.
بر اساس سیستم محاسباتی نجومی شرقی ها،هر ناکشاترا ها هر کدام بیش از 13 درجه و 20 دقیقه را در دایره 360 در بر میگیرند و از 0 درجه نشان حمل شروع میشوند.این ستاره ها بعد به چهار ربع 3 درجه و 20 دقیقه ای تقسیم میشوند که Pada،"پادا" نام دارند که هر ربع توسط یک سیاره تحت حاکمیت قرار میگرد.
لیست ناکشاتراها،به ترتیب اورده شده است و در پست های آتی،به معرفی هر یک از این ناکشاتراها بصورت منحصر فرد و تخصصی،پرداخته میشود.
یک:آشوینی / Ashvini
دو:بَرانی/ Bharani
سه:کرتیکا/Kṛttikā
چهار:روهینی/Rohinī
پنج:میگاشیرشا/Mrigashīrsha
شش:آردرا/Ārdra
هفت:پونارواسو/Punarvasu
هشت:پوشیا/Pushya
نه:آشلیشا/Asleshā
ده:مگا یا مغا/Maghā
یازده:پوروا فالگونی/Purva Phalguni
دوازده:اوتارا فالگونی/Uttara Phalguni
سیزده:هستا/Hasta
چهارده:چیترا/Chitrā
پانزده:سواتی/Svāti
شانزده:ویشاخا/Vishākhā
هفده:انورادها/Anurādhā
هجده:جیشتا/Jyeshthā
نوزده:مولا/Mūla
بیست:پوروا آشادها /Purva Ashadha
بیست و یک:اوتارا آشادها/Uttara Ashadha
بیست و دو:شرَوانا/Shravana
بیست و سه:دانیشتا/Dhanishta
بیست و چهار:ساتابیشک/Satabhishak
بیست و پنج:پوروا بادراپادا/Purva Bhadrapada
بیست و شش:اوتارا بادراپادا/Uttara Bhadrapada
بیست و هفت:رِواتی/Revati
ادامه دارد...