تا زمانی که ناخودآگاه را به آگاهی تبدیل نکنید،ناخودآگاه زندگی شما را کنترل خواهد کرد و شما آن را سرنوشت می‌نامید.
کارل یونگ،پدر روانشناسی تحلیلی
در مورد علت پیدایش نجوم کارمیک،یکی از اسرار امیز ترین شاخه های آسترولوژی،در بسیاری از محافل،گمانه زنی های بسیار وجود دارد.برخی دلیل وجود ان را برای پاکسازی روحانی و درک قوانین کیهانی میدانند تا بدین ترتیب فرد به دارمای خود دست پیدا کند،اما تنها عده ی معدودی،علت شکل گیری این شاخه را برای رسیدن به رستگاری نهایی یعنی موکشا،میدانند.اما برای رسیدن به وارستگی نهایی و خروج از چرخه ی تناسخ های مجدد یا بازگشت به دنیای مادی باید ابتدا با مهم ترین و اسرارامیز ترین موضوعی که در نجوم کارمیک تحت بررسی قرار میگیرد،یعنی واساناها/Vasanas اشنا شد.
واسانا به معنی گرایش ها و تمایلات ناخوداگاه است که در ذهن انسان ها،ذخیره شده اند.علت شکل گیری این تمایلات به خاطر "تجربیاتی در گذشته"،"احساسات و عواطف"،"کارماها و زندگی های قبلی"میباشد که در زندگی فعلی فرد،خود را به صورت "عادات"،"تمایلات"،"وابستگی ها و دل بستگی ها"،"ترس ها و اشتیاق های وسواس گونه به موضوعی"نشان میدهند که فرد نمیتواند علت ان را بفهمد.در زبان سانسکریت،واسانا از ریشه فعل "واس-vas"می اید که به معنی "سکونت داشتن یا جای گرفتن در مکانی"است.
در ونداتاها،راجب مسیر شکل گیری واساناها توضیحات قابل توجهی داده شده که به ترتیب مورد بررسی قرار خواهند گرفت:
1-مرحله ایجاد:با تکرار شدن تجربیاتی که عواطف بسیار قوی را در فرد برمی انگیزانند.(مثل ترسیدن های مکرر،شهوت،عشق،خشم،دلبستگی و ...)
2-مرحله ذخیره سازی:در بخش ناخوداگاهی ذهن،به ویژه در چیتا(که نماد بخش ذخیره گر ناخوداگاه ذهن میباشد)واساناها مورد ثبت قرار خواهند گرفت.به صورت بذر.
3-مرحله فعال شدن واساناها:با دیدن اشخاص خاصی،مکان ها و بوهای خاص و موقعیت های مشابه،این واساناها ممکن است به طور ناگهانی فعال شوند. این فعال شدن ها باعث تکرار نوع خاصی از حالت ذهنی یا رفتاری در انسان ها میشود و فرد واکنش های متفاوتی از خود نشان میدهد.
5-مرحله عمل کردن:به خاطر تاثیرات برروی ذهن،فرد اعمالی را انجام میدهد که باعث شکل گرفتن واساناهای جدید و کارما میشود.
6-تقویت یا شکسته شدن:بسته به اگاهی و سطح تکامل روح،این چرخه یا ادامه میابد،یا شکسته میشود.
تمامی این مراحل باعث میشوند افراد در شرایط های خاصی،واکنش هایی نشان بدهند که حتی علت دقیق ان را نمیدانند.بهترین مثال برای درک صحیح واساناها،میتواند روابط عاشقانه از زندگی های قبلی باشد.اگر در زندگی گذشته،فرد عاشق شخصی شده،ممکن است اثر این عشق را با خود به این زندگی اورده باشد و این موضوع خود را به صورت واسانا نشان میدهد به این صورت که به صورت وسواسی و بیمارگونه باید وارد رابطه یا حتی ازدواج با او شد.
در ایین های معنوی مثل تانترا،یوگا و ونداتا،واساناها بزرگ ترین موانع برای رسیدن به موکشا یا وارستگی کامل از تناسخ مجدد یافتن در دنیای مادی،میباشند.این واساناها،انسان ها را به تکرار چرخه تولد و مرگ که مولد رنج میباشد(سامساکارا)وابسته نگاه میدارند و باعث میشوند زندگی هر انسانی طبق برنامه ریزی های ناخوداگاهی پیش برود،نه خوداگاهی.
واساناها ریشه ی تمایلات شهوانی،ترس های عمیق و وابستگی های وسواس گونه به عوامل خاصی در زندگی میباشند.این تمایلات علت اصلی پیدایش (آگناناها)هستند که به معنی جهالت های روحی است.تازمانی که واساناها وجود دارند فرد با ذهن خود همذات پنداری کرده و به طور کامل از اتمن یا خورشید خود جدا میماند.هدف اصلی نجوم کارمیک،واساناکُشی(Vasana-Kshaya)میباشد.
واساناها؛دلیل تعیین کننده ی نوع تولد اینده فرد خواهند شد.(Punarjanma)پونارجنما یعنی ورود دوباره‌ی روح (Jiva) به یک بدن جدید پس از مرگ، با هدف ادامه‌ی تجربه‌ها،کارماها و یا رهایی از واساناهای باقی‌مانده.فردی که واساناهای ریشه دار در عشق،قدرت،دانش دارد به تولدی هدایت میشود که دوباره این واساناها را بتواند تجربه کند.حال چرا پونارجنما اتفاق می افتد؟روح تا وقتی میل یا گرایشی (حتی میل معنوی!)در درونش است،دوباره متولد میشود.
در متون سنتی،از انواع واساناها نام برده شده است که باید ان هارا برای شناسایی کردن حتما شناخت:
1-Loka Vasana-لوکا واسانا:میل به دنیای مادی،شهرت،پول و قدرت
2-Deha Vasana-دها واسانا:دلبستگی بیمارگونه به جسم،زیبایی،جنسیت فیزیکی و اندام های جنسی
3-Shastra Vasana-شاسترا واسانا:وابستگی به دانش اندوزی،کتب،مفاهیم انتزاعی ذهنی و تحلیل
4-Karma Vasana-کارما واسانا:تمایل به کنترل و دست کاری کردن دنیای بیرونی و شرایط
5-Bhoga Vasana-بوگا واسانا:عطش لذت بردن و لذت جویی و تجربه های حسی با حواس پنج گانه(معمولا این واسانا علت شکل گرفتن اعتیاد به مواد مخدر،روابط جنسی متعدد میشود)
6-Moksha Vasana-موکشا واسانا:تمایل به رهایی،ازادی و بازگشت به اگاهی ناب(جزو مثبت ترین واساناها اما با قابلیت گیرانداختن روح در چرخه تناسخ!حتی تمایل به رهایی نیز خود یک تمایل است که در نهایت باید حتی از ان هم فراتر رفت!)
در نجوم کارمیک،برای بررسی واساناها در چارت تولد،3 عامل بسیار مهم توسط منجم تحت بررسی تخصصی قرار خواهند گرفت.این 3 عامل،با نام تثلیث مقدس در نجوم کارمیک شناخته میشوند:
1-ماه که نماد ذهن و مخزن تمامی اسرار شکل گیری انسان است.(از خاطرات گرفته،تا خیال پردازی ها و رویا دیدن در خواب و ...)
2-راهو و کیتو:نماد تمایلات و بی میلی هایی است که به خاطر وجود واساناها و سامسکاراها در ذهن(ماه)تشکیل شده اند.کیتو به فرد قابلیت رهایی و وارسته شدن از واساناهای گذشته را میدهد در حالی که راهو باعث شکل گیری واساناهای جدید در ذهن میشود.
3-زحل:نماد واساناهایی است که فرد یا در خود منجمد کرده،یا به خاطر تجربیات تلخی،این تمایلات را در خود سرکوب و دفن کرده است.
کیتو،نماد واساناهایی است که از گذشته های دور،چه بسا زندگی های قبلی،هنوز در ضمیر ناخوداگاهی ما باقی مانده اند و در زندگی حال حاضر بی انکه فرد از ان ها اگاه باشد،تاثیر گذارند.کیتو با انرژی ها و تجربیات حل نشده از گذشته مرتبط است و واساناهایی که باعث ایجاد تمایلات یا گرایش های ناخوداگاهی باقی مانده از همان تجارب در ذهن(ماه)شده اند.با اینکه کیتو عامل بی میلی و گریختن از حوزه های خاصی در زندگی میباشد و اشباعیت روح را نشان میدهد،ولی رد پای امیال ناتمامی که واساناهاست،در چارت تولد نشان میدهد.به عنوان مثال،اگر فردی در خانه هفتم چارت تولد خود کیتو داشته باشد،ممکن است در زندگی های قبلی،روابط بسیار دردناک،وسواس گونه و شدیدی را تجربه کرده و در این زندگی در روابط خود،دو احساس متضاد را تجربه کند:
کیتو:گریختن از روابط،بی میلی و بی اعتمادی و نیاز شدید به تنهایی
واساناها:میل و کشش بسیار زیاد به روابطی خاص!
در واقع کیتو محرک بیداری واساناهای حل نشده در خانه ای است که در انجا حضور دارد.
راه حل شناسایی واساناها،کارکردن اگاهانه با کیتو است.از طریق منسوبات مربوط به کیتو یعنی مراقبه،رویا،هیپنوتیزم و ... میتوان تمامی واساناهای قدیمی و گرایشات ناخوداگاهی را شناسایی کرد و ان ها را اگانه رها کرد و در نهایت فرد بیشتر در نقش "ناظر"فرو میرود و یکی از مهم ترین قابلیت های بشری را در خود بیدار میکند:یعنی رسیدن به وایراگیا یوگا که در پست های قبلی راجب ان صحبت شده است.
حال باید در مورد راهو و ماه در نجوم کارمیک صحبت کرد.راهو نماینده ی امیال شدید و سیری ناپذیر،وسوسه ها و ارزوها،اینده و میل به تجربه ناشناخته هاست.راهو فاقد هرگونه خاطرات است اما امیال بسیار شدید دارد.برخلاف کیتو که حامل واساناهای کهنه ی گذشته است،راهو به مانند جرقه ای است که واساناهای جدید را در این زندگی فعال میکند.
راهو،تمامی تمایلات ناخوداگاه تقویت میکند و واساناهای فعال نشده را به امیال وسواس گونه تبدیل میکند.راهو با اغوا کردن،انسان ها را جذب تجربیات یا مسیرهایی که ظاهرا جدید هستند اما ریشه در کارماهای قدیمی دارند،سوق میدهد.این وسوسه ها،اغلب اوقات نشان دهنده ی واساناهایی است که هنوز رها نشده اند و روح تشنه ی تجربه ی دوباره ان هاست که خود را به صورت خیال پردازی و فانتزی نشان میدهند.(خیال پردازی راجب رابطه جنسی با کسی یا رسیدن به شهرت جهانی).به عنوان مثال،اگر فردی راهو در خانه 5 دارد،ممکن است میل شدیدی به عاشق شدن،روابط شهوانی و خلاقیت و هنر داشته باشد.تمامی این ها بازتاب واساناهایی است که در گذشته تجربه نشده اند.
ماه اما،نماینده ی ذهن(ماناس-Manas)است که حامل احساسات و عواطف،خاطرات،واکنش پذیری ها،تمایلات درونی و ناخوداگاه و ... است.ماناس به این گونه عمل میکند:ابتدا از طریق حواس پنج گانه اطلاعات را از محیط اطراف خود کسب میکند و یکی از اولین سوال هارا میپرسد:ایا این موضوع،برای من لذت بخش هست یا ترسناک و ناشناخته؟ایا در من ایجاد علاقه میکند یا تنفر و انزجار؟به عنوان مثال شخص کسی را میبیند که در این زندگی یا زندگی گذشته عاشق بوده.ابتدا با چشم،اطلاعات به سمت ماناس فرستاده میشوند.ماناس پاسخ میدهد:این اطلاعات برای من اشناست و حس خوبی در من ایجاد میکند یا بلعکس باعث ایجاد تردید،نوسان بین میل و ترسیدن میشود.واساناهای نهفته و خاموش قدیمی ناگهان فعال میشوند.اگر ماه در چارت تولد فرد ضعیف باشد:
وی سریعا وارد رابطه عاشقانه شده و دلبستگی وسواس گونه پیدا میکند.
اما اگر ماه قوی باشد،وی متوجه میشود این واکنش ها،تنها به خاطر "واساناست"و فرد فقط شاهد و ناظر باقی میماند.
ماه مکان اصلی ثبت و فعال سازی واساناها در زندگی روزمره است.هر واسانا،با یک احساس به خصوص(اشتیاق،ترس،حسادت،شهوت)ظاهر میشود و ماه میتواند این احساس را تقویت یا سرکوب کند.به خاطر طبیعت متغیر ماه،گاهی این واساناها با شدت تجربه میشود و گاهی کاملا به فراموشی سپرده میشوند اما در پس زمینه ذهن همواره فعال خواهند ماند.ماه جایی است که تمامی واساناها از ناخوداگاهی به خوداگاه میرسند.برای کار روی قدرت ماه میتواند مراقبه "چیتا شانتین"را انجام داد.این مراقبه با ارام کردن ذهن،باعث اشکار شدن تمامی واساناها میگردد.با بررسی جایگیری ماه در چارت تولد،میتوان علت شکل گیری و ظهور برخی از واساناها را رد یابی کرد.به عنوان مثال کسی که ماه در خانه 4 دارد،واساناهای قدیمی خانوادگی در فرد شکل گرفته اند.ذهن این فرد،اینه ی واساناهای قدیمی عاطفی است که از گذشته های دور و دوران کودکی فرد فعال شده اند.ماه با پدیده ای به اسم (وریتی-Vritti)ارتباط دارد که به معنی امواج فکری یا حالت های موقتی در ذهن بوده که به اسم مودی شدن(Moodiness)شناخته میشود.این امواج لحظه ای ناگهان ذهن را تحت تاثیر قرار میدهند و باعث ظهور لحظه ای واساناها در اگاهی فرد میشوند.در یوگا سوترا،ذهن هرگز متوقف نمیشوند مگر با کنترل ویریتی هایی که از واساناها سرچشمه میگیرند.واساناها درماناس فعال میشوند و از انجا تبدیل به امواج ذهنی یا وریتی ها میگردند.اما چرا ماه از اهمیت به سزایی در نجوم کارمیک برخورد دار است؟ماناس اولین وسیله ی فریب های ذهن است.اگر فرد کنترل ماناس یا ماه را در دست نگیرد،هرچقدر هم اگاهی روحانی یا بودهی(Buddhi)بالا باشد،باز تمامی اعمال براساس کارما و واسانا اتفاق میافتد!!!
اگر ماناس بیش از اندازه تحریک شود:تمرکز ذهن سریعا برهم زده میشود و پر از افکار ریز و درشت میشود.با یک محرک کوچک،فرد افسار ذهن خود را کاملا از دست میدهد.در لحظات انتخاب کردن،تمامی انتخاب ها به جای اینکه "اگاهانه"باشند،تماما"واکنشی"هستند!فرد در مراقبه نمیتواند متمرکز بمانند چراکه افسار ذهن هنوز در کنترل ماناس است.ماناس به مانند کودکی است که اگاهی و دانش کامل ندارد و فقط جذب تجربیات مختلف میشود.اگر ماناس تحت هدایت قرار نگیرد،فرد را کاملا به سردرگمی میکشاند.
در اخر،باید به بررسی زحل و تاثیر ان در شناخت واساناها پرداخت.
زحل،نماد محدودیت ها،ترس های عمیق روانی،کارما و درد و رنج هایی است که از روی تکرار برخی از واسانا ها ایجاد شده اند.
زحل تا زمانی که فرد به شناخت واساناهای خود دست نزند،با ایجاد تاخیر و ترس،درد و رنج را برای فرد ادامه میدهد.زحل با واساناهایی مرتبط است که فرد ان ها را بارها تکرار کرده،یا رها نکرده یا هنوز ان ها را نپذیرفته است،تمامی واساناهای سرکوب شده،نادیده گرفته شده،دفن شده یا به عبارت دیگر تمایلاتی که روح جرئت دیدن،لمس کردن و اعتراف کردن به وجودشان را ندارد.زحل با ایجاد ترس و انکار در انسان،او را به سمت واساناهایی سوق میدهد که در روان و ذهن وی سرکوب شده اند(دلیل هبوط و سقوط ماه در نشان تحت حکومت زحل یعنی نشان کپریکورن و سقوط زحل در نشان تحت حکومت ماه یعنی خرچنگ،همین است.این جایگیری های احتیاج به تفسیر تخصصی دارند).
زحل نشان میدهد فرد تنها در صورت روبه رو شدن با واساناها،نه فرار،انکار و سرکوب ان ها،به ازادی و پاداش نهایی دست پیدا میکند.اگر زحل در هر زاویه ای با سیارات دیگر در چارت تولد باشد،نماد سرکوب و انکارکردن امیالی مربوط به ان سیاره است که باعث درد و رنج فرد میشوند.(مثلا اگر زحل با ونوس در زاویه باشد،نماد انکار و سرکوب تمایل فرد به بودن در روابط عاشقانه و لذت بردن از جسم و تن است.)زحل به مانند سردخانه ای در روان است که بعضی از واساناها را در خود منجمد کرده اما این واساناها نمرده اند،بلکه چون روح هنوز امادگی رویارویی با ان امیال،ترس ها و خاطرات پنهان را ندارد،فعلا توسط زحل غیرفعال شده اند.
این تمایلات در زندگی های گذشته باعث رنج شدید وی شده اند و ذهن در حال حاضر با دفن و سرکوب کردن ان ها تعادل خود را حفظ کرده است.واساناهای دفع شده،تمایلاتی هستند که در تضاد با باورها و یا هویت فعلی فرد هستند،مثلا میل به قدرت،تمایلات جنسی خاص،حسادت،خشم،میل به انتقام یا میل به ازادی که ترسناک به نظر میرسند.تمامی واساناهایی که به نظر غلط،خطرناک یا غیرمعنوی به نظر می ایند با سخت گیری زحلی سرکوب میشوند و در بلند مدت،این خاطرات و امیالی که در بدن و ذهن فشرده و متراکم و دفن شده اند به صورت انسدادهای انرژیتیکی و جسمانی خود را نشان میدهند(انرژی های قفل شده در مفاصل،استخوان ها و ستون فقرات که خود را به صورت دردهای مزمن غیرقابل درمان نشان میدهند)
در نجوم کارمیک،علائم وجود واساناهای سرکوب شده توسط زحل خود را به صورت های زیر نشان میدهند:
خشکی یا سردی در یک بخش از زندگی(مثلا روابط جنسی و دوستی،صمیمیت،تحصیل و معنویت)
وسواس شدید اعمال کردن کنترل روی بخشی خاصی از زندگی
کابوس های تکراری با مضامینی مثل گیرافتادن و زندانی شدن
انسدادهای جسمی(انقباض در لگن،کمر و گلو)که حس نگه داشتن و گیرافتادن چیزی را میدهند
تاخیر مداوم در تحقق یک خواسته ی بزرگ
با گذر از محدودیت های زحلی از طریق مدیتیشن،کار با سایه های روان و ترنزیت های به خصوص،تمامی واساناهای دفن شده به سطح کشیده میشوند.این پروسه نه به صورت ارام،بلکه به مانند زلزله و تنشی درونی خود را نشان میدهد و فرد ناگهانی میفهمد:
چرا همیشه از عشق و عاشق شدن و اعتماد به دیگران میترسد
چرا همیشه نیاز داشته که ارزش خود را به دیگران ثابت کند تا حس ارزشمندی داشته باشد
چرا امیال جنسی با ترس و قدرت طلبی در وی گره خورده است.
زحل نگهبان بخش های تاریک واساناهاست.زحل سیاره تنبیه گر نیست بلکه از انسان ها میخواهد پس از رسیدن به "بلوغ و کامل"،امیال خود را بدون انحرافات تجربه کنند.
در اخر،روان شناسی در جهان مدرن،در واقع بررسی همین واساناها و گرایشات های ناخوداگاهی روانی است که برای اطلاعات بیشتر،میتوان به اثار ابدی کارل یونگ مراجعه کرد که با شناخت عمیق خود از فرهنگ شرق،بنای سلامت روان را در انسان مدرن،بنا نهاد.
OM NAMAH SHIVAYA
